Begrijp je pijn
Wat is pijn?
We hebben allemaal wel eens pijn en daar willen we graag weer vanaf, want pijn is niet fijn. Toch heeft pijn ook nut. Het is een boodschap voor jou om je aandacht te trekken. Pijn beschermt je en het waarschuwt je voor lichamelijke schade of gevaar.
Pijnprikkels lopen via je zenuwstelsel naar de hersenen, waar een pijnsignaal wordt afgegeven. Pijn is een antwoord op iets wat je brein als een bedreiging beoordeelt. Het signaal vraagt om in actie te komen. Dat doe je door je bijvoorbeeld terug te trekken van een heet voorwerp om pijn te voorkomen of door je pijn te sussen door over een pijnlijke plek te wrijven.
De definitie van pijn van de IASP (International Association for the Study of Pain) is:
Pijn is een onaangename zintuiglijke en emotionele gewaarwording, die verband houdt met feitelijke of mogelijke weefselschade, of wordt beschreven in termen van weefselschade. Pijn is altijd subjectief en hangt mede af van individuele interpretatie en levenservaringen.
Pijn is een persoonlijke ervaring. Het is verbonden met emoties. Bij pijn denken we al snel dat er iets mis is met het lichaam. Dat hoeft niet zo te zijn. Allerlei factoren beïnvloeden de beleving van pijn. De mate van pijn die je ervaart, hangt niet noodzakelijkerwijs samen met de hoeveelheid schade aan weefsel. Dat blijkt uit onderzoek vanuit de neurowetenschappen. Er hoeft niet altijd weefselschade te zijn om pijn te hebben. En bij weefselschade ervaart niet iedereen pijn.
Hier volgt een kort filmpje met een duidelijke uitleg over (chronische) pijn.
Acute pijn en chronische pijn
Pijn kan acuut of chronisch zijn. Bij acute pijn is er een signaal van weefselschade, bijvoorbeeld door een kneuzing of beschadiging. Acute pijn heeft als doel dat je het lichaamsdeel verzorgt en ontziet. De pijn vermindert bij herstel. Meestal lost het lichaam acute pijn vanzelf op binnen korte tijd, binnen drie maanden. Bijvoorbeeld als je je gesneden hebt. Je verzorgt de wond, zodat deze kan helen. De pijn wordt geleidelijk minder totdat de wond is genezen. Pijn kan ook ontstaan door aanhoudende emotionele spanning, waardoor je lichaam verkrampt en er pijn ontstaat.
Bij chronische pijn houden pijnsymptomen langer dan drie maanden aan, na herstel van de weefselschade. Het gaat dan niet meer om de signaalfunctie van pijn (weefselbeschadiging).
Bij chronische pijn waarvoor onvoldoende – of geen medische verklaring is, houdt het onbewuste brein onterecht vast aan de waarneming dat het lichaam nog steeds moet worden beschermd en gewaarschuwd. Het heeft de signalen die binnen komen verkeerd geïnterpreteerd. Het onbewuste brein heeft dan een over-beschermend programma gecreëerd dat chronische pijn is geworden.
Waarom gebeurt dat?
Pijngevoel ontstaat in het brein. Alle zenuwen in je lichaam zijn verbonden met je hersenen. Het pijnsysteem is complex en gebaseerd op biologische, psychologische en sociale factoren. Pijnsignalen dienen als bescherming.
Chronische pijn wordt veroorzaakt door het lichamelijk vlucht- of schriksysteem dat te lang is doorgegaan en al had moeten stoppen. Het brein staat op scherp voor alles dat als een gevaar wordt gezien. Het alarmmechanisme van het brein, de drempel daarvan, is bij chronische pijn zo laag dat het lijkt op een brandalarm dat ooit goed werkte, maar nu al afgaat wanneer je een kaarsje aansteekt. Het pijnsignaal is dan een aangeleerde zenuwbaan (een pijnpad) geworden en dit wordt steeds sterker naarmate je gedachten en gevoelens hierover frequenter, negatiever en intensiever worden.
De rol van emoties
Het onbewuste brein zendt een pijnsignaal uit. Er is al actie ondernomen. Je bent bij een arts geweest of de wond is allang genezen, maar het pijnsignaal is er nog steeds, het ‘brandt’ nog steeds. Alsof het brandalarm nog steeds loeit, terwijl de brand al geblust is.
Deze pijn kan verergeren, doordat het een negatieve pijnervaring wordt door de negatieve gedachten en gevoelens daarover. Dan wordt het een vicieuze cirkel.
Uit onderzoek blijkt dat op MRI-brein scans te zien is dat zowel fysieke- als emotionele pijn in hetzelfde deel van de hersenen wordt verwerkt. Pijnsensaties die niet meer waarneembaar zouden moeten zijn, worden nu zo gevoelig dat zij snel getriggerd kunnen worden. Dit kan door zowel fysieke- als niet fysieke factoren ontstaan, zoals emoties, stress, spanning en overtuigingen.
Lichaam, hoofd en hart zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Er is een samenhang. Als je mentaal of emotioneel niet in balans bent, kan dat fysieke problemen tot gevolg hebben. En andersom is dat net zo.
Wil je begeleiding om daar naar te kijken? Ik help je graag verder.
Ik werk met mensen die eerst zijn gediagnosticeerd door een medisch professional.